Demencja
Demencja – zwana również otępieniem starczym, najczęściej występuje u osób po 65 roku życia. Wiąże się z utratą pamięci i problemami z odbiorem rzeczywistości. Następuje znaczący spadek funkcji poznawczych naszego mózgu, a mianowicie pogarsza się pamięć, myślenie, osąd, orientacja, rozumienie, przetwarzanie danych czy zdolność do uczenia się.
Osoba z demencją nie chce jeść. Chory na demencję albo odmawia przyjmowania pożywienia, albo zapomina lub ma kłopoty z przeżuwaniem. Na pewnym etapie choroby część mózgu odpowiedzialna za naturalne przeżuwanie przestaje funkcjonować. W takiej sytuacji najlepszym sposobem jest ostrożne i troskliwe karmienie osoby starszej przez opiekuna. Wymaga to dużej dozy cierpliwości i wyrozumiałości. Ogromne znaczenie ma systematyczne sprawdzanie wagi, a w razie potrzeby, dostarczanie wysokokalorycznego pożywienia lub suplementów diety. Urozmaicona dieta, bogata w owoce i warzywa jest na pewno bardziej atrakcyjna nawet pod kątem wizualnym. Kolory na talerzu zdecydowanie będą zachęcać do jedzenia.
Osoba z demencją nie pozwala się umyć. Codzienna higiena to podstawa, jednak osoby z demencją bardzo często jej odmawiają. Niestety nie rozumieją, dlaczego mają zdjąć swoje ubranie i iść na przykład pod prysznic. Dodatkowo czynność rozbierania postrzegają często jako atak fizyczny i bronią się przed nim. Taki stan rzeczy na szczęście nie trwa długo, ale pod warunkiem, że osoba starsza traktowana jest delikatnie i empatycznie. Wtedy zmienia swoje nastawienie do mycia i opiekuna w ciągu kilku minut. Sama argumentacja i tłumaczenie, jak ważna jest higiena, nie pomoże. Cierpliwość i zrozumienie dla seniora to najlepsze rozwiązanie w takiej sytuacji. Należy pamiętać, aby temperatura w łazience była odrobinę wyższa niż zwykle, tak żeby senior czuł się komfortowo. Nikt z nas nie lubi marznąć podczas kąpieli. Zwróćmy też uwagę by strumień wody z prysznica znajdującego się nad głową osoby z demencją nie był zbyt silny, gdyż może wywoływać u niej strach i stres. Lepiej zorganizować mycie tak, by senior cały czas widział, skąd płynie woda, a strumień był mały. Dobrze jest również wycierać podopiecznego jak najszybciej, jeszcze zanim wyjdzie spod prysznica. Miękki i pachnący ręcznik na pewno umili ten etap kąpieli. Aby obniżyć poziom stresu osoby starszej, warto też wprowadzić regularną porę mycia każdego dnia. W ten sposób kąpiel stanie się dla seniora formą rutyny, normalną częścią dnia. Stałe rytuały wzbudzają poczucie bezpieczeństwa.
Osoba z demencją nie chce spać. Dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie aktywności jak najbardziej angażujących, takich jak wyjścia na terapię zajęciową lub wycieczki. Podczas pobytu w domu trzeba zniechęcać seniora do popołudniowych drzemek, a zachęcać do regularnych ćwiczeń (lecz nie później niż na cztery godziny przed snem). Często zdarza się, że zamiast spać 6-8 godzin w ciągu doby, osoba z demencją śpi przez zaledwie 1-3 godziny, następnie przez kilka godzin jest aktywna i znowu śpi przez stosunkowo krótki czas. Jeśli zaangażujemy seniora do wykonywania wielu czynności w ciągu dnia, to mamy duże prawdopodobieństwo, że wieczorem będzie zmęczony i spokojnie prześpi noc.
Osoba starsza powinna unikać też nikotyny i alkoholu, a słodycze i kofeinę trzeba ograniczyć do godzin porannych. Starajmy się wyeliminować źródła hałasu takie jak TV czy radio.
Wyciszenie i uspokojenie powinno być codziennym rytuałem przed spaniem.
W przypadku problemów ze snem również wskazane jest wprowadzenie regularnego porządku dnia.