Zaburzenie świadomości

Zaburzenie świadomości u seniora to objawy, które od razu powinny zwrócić uwagę opiekunów, mogą one mieć bowiem różne przyczyny i nasilenia.

Zaburzenia świadomości mogą być wywołane zarówno czynnikami zewnętrznymi jak i wewnętrznymi. Objawy mogą ustąpić po kilku minutach, ale mogą też trwać bez przerwy kilka miesięcy lub
w naprawdę ciężkich przypadkach – do końca życia.

Wyróżniamy dwa rodzaje zaburzeń świadomości: ILOŚCIOWE i JAKOŚCIOWE.

Ilościowe zaburzenia świadomości to:

zawężenie pola świadomości,
przymglenie przebiega z zaburzeniami orientacji (głównie w czasie),
spowolnieniem psychoruchowym, zaburzeniami myślenia i rozumienia,
kontakt z chorym jest utrudniony,
patologiczna senność – chory pozostawiony sobie łatwo zasypia, budzi się natomiast na wołanie nazwiskiem, potrząsanie itp.

Jakie mogą być przyczyny zaburzeń świadomości?

Najczęstsze z nich to:

zaburzenia krążenia mózgowego,
niewydolność krążenia,
niedokrwistość,
choroby metaboliczne,
przedawkowanie leków,
zakażenia,
nagła zmiana warunków życia,
straty osób oraz materialne.

Jakościowe zaburzenia świadomości mogą przebiegać pod kilkoma postaciami. Są to m.in.:

zespół majaczeniowy (delirium) – w którym występują omamy, głównie wzrokowe, występujące w znacznym stopniu w nocy. Przyczyny to gorączka różnego pochodzenia, zatrucia
lekami i środkami chemicznymi, odwodnienie. Często rozpoczyna się to nagłym niepokojem, niemożnością skupienia uwagi czy dezorientacją.
zespół pomroczny (obnubilatio) – można rozpoznać go po silnym pobudzeniu ruchowym lub świeżo przebytym napadem padaczkowym. Może on przebiegać także jako zespół pomroczno-majaczeniowy – najczęstszą jego przyczyną są różnego rodzaju infekcję. Zamroczenie, w większości przypadków, trwa krótko – mając nagły początek i koniec. Kontakt z seniorem występuje – ale jest znacznie utrudniony, a jego mowa częstokroć niezrozumiała. Chory nie rozpoznaje otoczenia, chce opuścić dom/placówkę leczniczą, bywa agresywny. Napad kończy się snem fizjologicznym, po przebudzeniu seniorzy nie pamiętają wcześniejszego zajścia.
zespół splątaniowy, w którym występuje dezorientacja, zaburzenia myślenia o typie splątania, gonitwa myśli, urojenia. Przyczyną może być schizofrenia, ale też ciężkie choroby somatyczne: krwawienie podpajęczynówkowe, posocznica, niewydolność wątroby, nerek, zatrucia.

Jak widać zaburzenia świadomości mają wiele postaci, każdy z podopiecznych może przechodzić je w inny sposób. Ważne więc by obserwować chorego i jeśli zauważymy coś niepokojącego od razu zgłosić to lekarzowi prowadzącemu.